Jeszcze parę lat temu projektory były urządzeniami przeznaczonymi tylko dla ludzi z zasobniejszymi portfelami. I o ile nie taniały tak szybko jak telewizory lcd i plazmy to obecnie poziom cen pozwala na zakup projektora i ekranu bez rujnowania domowego budżetu. Poniższy FAQ ma przybliżyć temat projektorów i wyjaśnić podstawowe zagadnienia, które warto wiedzieć przed decyzją o zakupie.
1. Dlaczego projektor?
Projektory to przede wszystkim wielkość obrazu. LCD i plazmy kończą się na rozmiarze trochę większym niż 50". W przypadku projektorów to nie jest nawet dolna granica. Tutaj mówimy o rozmiarach od około 70" do 150". W warunkach domowych ciężko jest uzyskać większą przekątną co oczywiście nie oznacza, że więcej się nie da. Tutaj jedyną przeszkodą są warunki lokalowe i...grubość portfela. Jak nie trudno policzyć dwukrotnie większa przekątna to czterokrotnie większy obraz. Tutaj zasada "wielkość ma znaczenie" jest w 100% prawdziwa.
Drugi element to tzw. "efekt kinowy". Ciężko jest tak naprawdę dobrze wyjaśnić znaczenie tego terminu. Dużo łatwiej jest po prostu zobaczyć obraz jaki daje projektor i wtedy wszystko staje się jasne. Filmy po prostu wyglądają inaczej, lepiej, gdy ogląda sie je na dużym ekranie. Do tego dochodzi jeszcze specyfika obrazu jaki oglądamy. Mając styczność z telewizorami lcd, plazmami i projektorami mi osobiście najbardziej do gustu przypadł ten ostatni. Ale tak jak wspomniałem - nie umiem dobrze tego opisać słowami.
2. Dla kogo projektor, dla kogo nie.
Projektor to sprzęt specyficzny. Jego użytkowanie wymaga odpowiednich warunków i pod tym względem jest on mniej elastyczny od telewizorów. Po pierwsze trzeba mieć miejsce na odpowiednie rozstawienie takiego zestawu. Projektor musi być oddalony od ściany na którą będzie rzucać obraz o mniej więcej 2,5-3m minimum. Ta wartość będzie się różnić w zależności od sprzętu jaki mamy, ale mniej więcej tyle trzeba, aby uzyskać odpowiednio duży ekran. To samo tyczy się miejsca na ścianie. Jeśli mamy zamiar mieć ekran zwijany ręcznie czy elektrycznie to nie ma problemu, natomiast ekrany ramowe i farby to potrzeba wygospodarowania powierzchnii conajmniej 160x90cm.
Po drugie: zaciemnienie pomieszczenia. Podstawowa zasada jest taka, że projekcja tego typu wymaga jak najmniejszej ilości światła. Nieważne czy jest to światło naturalne czy sztuczne - im jest jego mniej tym lepiej. Projektory kinowe mają to do siebie, że w przeciwieństwie do prezentacyjnych nie mają dużej jasności. W tym segmencie oscyluje ona w granicach 1000-1700 ANSI lumenów, 2000 to już bardzo dużo, a nie spotyka się praktycznie wartości wyższych niż 2500. To powoduje, że do wyboru mamy 3 opcje:
- robimy dedykowaną salkę projekcyjną bez okien
- organizujemy sobie kontrolę nad światłem (rolety, zasłony etc.)
- używamy projektor po zachodzie słońca
Pewnym wyjątkiem są tutaj jasne projektory, które umożliwiają oglądanie również w dzień (chociaż też nie zawsze), ale trzeba pamiętać, że nawet 2500 ANSI w ciągu dnia da ZNACZNIE gorszą jakość obrazu niż 1000 ANSI przy pełnym zaciemnieniu. Generalnie trzeba trzymać się zasady o której wspomniałem wyżej i nie będzie problemu.
Po trzecie: projektor nie zastąpi telewizora/monitora. Może stanowić tylko dodatek, ale nie zamiennik. Oczywiście pisząc monitor mam na myśli długotrwałą pracę na komputerze, a nie gry czy filmy.
Jeśli spełnienie tych warunków nie stanowi problemu to nie ma przeciwskazań żeby w takowy projektor się zaopatrzyć.
3. Żywotność projektora.
Projektor pracuje tak długo na ile wystarczy mu lampy. Po jej zużyciu potrzebny jest zakup nowej i wymiana. Natomiast w praktyce wygląda to tak, że...prędzej wymieni się projektor niż lampę do niego. Obecnie żywotność "żarówek" jest na poziomie 3000h w trybie normalnym i 4000 w trybie eco (ewentualnie 2000 i 3000 odpowiednio). Zakłądając pracę w trybie ekonomicznym (a najczęsciej taki tryb jest w zupełności wystarczający) można sobie ładnie wyliczyć, że 4000h grania to plus minus jakieś 2000-2500 filmów! Jeśli natomiast chcielibyśmy na sprzęcie tylko grać 3 godziny dziennie, każdego dnia...to wymiana będzie konieczna po ponad 3,5 roku! Widać zatem wyraźnie, że nie należy się ani nastawiać na wymianę lampy, ani nie kierować ich ceną, bo jest duża szansa, że po prostu nie będzie to nas w ogóle dotyczyć. W porównaniu z telewizorami jest to znacznie mniej, ale i użytkowanie sprzętu nie będzie tak częste. Jeśli jednak będziemy używać projektora często to trzeba się nastawić na wydatek rzędu 1000-1500 za nową lampę. Alternatywą jest zakup nieoryginalnych zamienników, które są tańsze, ale tutaj nikt nie zagwarantuje, że praca będzie potem w 100% bezproblemowa.
4. DLP vs LCD
DLP i LCD to technologie w których wykonanych jest zdecydowana większość wszystkich projektorów. I jedne i drugie mają swoje wady i zalety. Można o nich pisać dużo, ale poniżej wymienię bardzo ogólnie co cechuję oba rozwiązania.
Różnice między DLP i LCD najlepiej jest porównać do telewizorów LCD i plazm. DLP, podobnie jak plazmy, cechują się lepszym poziomem czerni i kontrastem. W obu przypadkach ciemne obszary po prostu nie świecą. DLP to również mniej widoczna pikselizacja obrazu. Do wad należy zaliczyć mniejszą jasność projektorów przy lampach o tej samej mocy, a także tzw. "efekt tęczy". Jest to zjawisko niewidoczne dla większości osób, ale niektórzy mogą to dostrzegać. Wygląda to jak kolorowe smugi zostawiane na ekranie. Efekt ten nawet, gdy słabo widoczny, może powodować np bóle głowy wraz z upływem czasu. I w końcu jedna z największych wad projektorów DLP: brak funkcji lens-shift czyli przesuwania obrazu bez ruszania projektorem. Jest to o tyle ważna cecha, która pozwala na większą dowolność w momencie montażu projektora. Przy DLP projektor musi stać idealnie naprzeciwko ekranu, ewentualnie lekko wyżej lub niżej.
W przypadku projektorów LCD sytuacja jest odwrotna. Zalety DLP to automatycznie wady LCD i na odwrót. LCD mają również lens shift i jest to ich duży plus.
5. Od czego zacząć?
Jeśli planujemy zakup projektora to w pierwszej kolejności należałoby ustalić budżet jaki chcemy przeznaczyć na ten cel oraz wielkość ekranu. Samo płótno czy farby kupujemy NA KOŃCU do projektora, a nie na odwrót! Wymiary obrazu można ustalić z prostego wzoru:
odległość widza od ekranu = 1.5-2 * przekątna ekranu
Czyli przykładowo. Siedzać w odległości 3m od ściany przekątna ekranu powinna mieć od 60 do 80". Tyle jeśli chodzi o teorię. Teraz praktyka. Znając już wymiary i wiedząc jakim budżetem dysponujemy możemy zacząć poszukiwania. Najlepszym sposobem jest szybki odsiew projektorów dzięki serwisom typu Ceneo czy Skąpiec. Kolejnym krokiem jest wypisanie modeli, które potencjalnie byłyby interesujące i wizyta na stronie
www.projectorcentral.com. Jest to największa baza projektorów w sieci z bardzo przydatnym narzędziem jakim jest kalkulator projekcji. Zasoby strony są gigantyczne, nie ma praktycznie projektora, którego by tam nie było. Wspomniany kalkulator pozwoli nam na w miarę precyzyjne wymierzenie czy dany projektor będzie nadawać się do naszych warunków lokalowych czy nie.
6. Na co zwrócić uwagę
To na co warto zwrócić uwagę przy wyborze projektora do kina domowego czy gier to przedewszystkim rozdzielczość. Powinny nas interesować praktycznie tylko dwie: 1280x720 i 1920x1080. W rachubę wchodzi ewentualnie 1280x800 (czyli 16:10), ale jest to częściej spotykane w panoramicznych projektorach biznesowych niż w sprzecie rozrywkowym. Poza tym ważna informacja to również ilość i typ złącz. Preferowane jest oczywiście HDMI, chociaż nie należy gardzić również componentem. No i nieśmiertelna VGA. Kolejna sprawa: głośność. Warto zwrócić uwagę na ten parametr, nie ma chyba nic bardziej irytującego niż scena w filmie czy grze zagłuszana przez pracujący wiatraczek. Wartość powyżej 30dB może nie dyskwalifikują sprzętu, ale trzeba mieć świadomość, że projektor będzie słyszalny w czasie pracy. Preferowane okolice to 24-26, a jeśli ma poniżej 20 to już w ogóle bajka, taki projektor jest w praktyce niesłyszalny.
Mniej istotnymi parametrami jest jasność. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy wiemy lub zakładamy, że będziemy używać sprzętu często w warunkach nie idealnych (w czasie dnia, bez kontroli światła itd). Podobnie ma się sprawa kontrastu. Podany przez producenta w specyfikacji średnio się ma do tego co osiągniemy w naszych warunkach domowych. Oczywiście im większy tym lepiej, ale nie oznacza to automatycznie, że projektor z niższą wartością nie da na końcu lepszego efektu.
7. Czego unikać
W skrócie: projektorów nie przeznaczonych do kina czyli prezentacyjnych. Pod tym hasłem kryje się wszystko to czego chcemy uniknąć czyli rozdzielczości niepanoramicznych lub niskich (SVGA, XGA), dużych jasności najczęściej okupionych niskim kontrastem i dużą głośnością, małą ilość złącz i/lub brak złącz cyfrowych. To co również bym odradzał to zakup projektorów używanych chyba, że są z naprawdę pewnego źródła. Ewentualnie jeśli jest możliwość obejrzenia wcześniej i wypróbowania. Niestety licznik lamp jest resetowany przez użytkowanika, a nie automatycznie przy wymianie lampy także przy braku szczescia mozna trafic na egzemplarz, ktory niby ma wypalone 300h, a w rzeczywistości lampa zbliża się już ku swemu końcowi. Kolejna sprawa której bym nie polecał to puszczanie obrazu z projektora na gołą ścianę. Jest to często popełniany błąd przez nowych użytkowników, którzy uważają, że ekran to mało istotny detal. Dobre płótno czy farba to integralna część kompletu i uzupełnienie projektora. Naprawdę warto wydać te kilkaset złotych więcej i cieszyć się dobrą jakością obrazu.
8. Polecane firmy, modele
Na rynku obecnych jest kilku producentów na których ofertę warto zwrócić uwagę. Jeśli chodzi o popularność to bez wątpienia wybija się tutaj BenQ i Epson, do kompletu dorzucić można Optomę, Panasonica i Acera i to praktycznie zamyka nam stawkę jeśli chodzi o 720p. W segmencie FullHD parę udanych konstrukcji dorzuca Mitsubishi czy Sony. Nie należy się też obawiać mniej znanych (ale tylko u nas w kraju) marek takich jak Vivitek. Zaznaczam, że wymieniam tu tylko projektory ogólnodostępne i kosztujące "normalne" pieniądze. Wyższa czy nawet część średniej półki to sprzęt raczej niedostępny dla przeciętnego zjadacza chleba.
Polecane projektory 720p (kolejność przypadkowa, o wyborze powinny decydować ceny + kalkulacja na stronie projectorcentral.com)
Polecane projektory 1080p (kolejność przypadkowa, o wyborze powinny decydować ceny + kalkulacja na stronie projectorcentral.com)
9. Uwagi praktyczne
Na koniec parę słów podsumowania i uwag. Mam projektor od paru lat także poniżej moje spostrzeżenia jeśli chodzi o użytkowanie tego typu sprzętu.
Projektor nie zastąpi telewizora. Za to rewelacyjnie nada się jako dodatkowy "wyświetlacz". Imprezy sportowe, filmy, gry (wszystko najlepiej w HD) to to, gdzie moc tych kilkudziesięciu cali widać najbardziej. Problemem może być przystosowanie salonu czy pokoju, ale przy odrobinie dobrych chęci nic nie powinno stać na przeszkodzie. Poza tym projektor nie wymaga praktycznie żadnego doglądania. Jeśli w pomieszczeniu nie pali się papierosów to nie będzie nawet potrzeby czyszczenia filtrów. W przeciwnym razie dobrze jest oddać projektor do serwisu lub zrobić to samemu po każdych 500h pracy. Jedna rzecz o której warto pamiętać to to, żeby nie włączać projektora "na chwile". To samo tyczy sie wylaczania projektora bez wczesniejszego schlodzenia lampy (np wyciagniecie wtyczki lub zanik pradu). Takie czynności powodują szybsze zużycie, a w ekstremalnych przypadkach, nawet całkowite uszkodzenie lampy. Kolejna rzecz: długotrwałe oglądanie tak dużego obrazu i w dodatku bez dodatkowego oświetlenia powoduje, że mówiąc wprost, głowa wysiada a mózg się gotuje. Po filmie czy dwóch może nie będzie tego czuć, ale seans 8 czy 10 godzin bez przerw może spowodować bóle głowy i należy tego unikać. Maraton z Władcą Pierscieni czy Star Wars warto sobie jednak rozłożyć na 2-3 tury. Ostatnia i chyba największa wada jaką niesie ze sobą projektor: od dużego ekranu nie ma ucieczki. Późniejszy powrót do czegokolwiek mniejszego jest bardzo trudny i bolesny.
Mocno sugeruję również zakup ekranu / farb. Należy traktować to jako zakup integralnej czesci zestawu, a nie jako cos malo istotnego. Jesli brakuje pieniedzy to albo dozbierac albo kupic tanszy projektor, ale z ekranem.
Projektor multimedialny do 2,5 kPLN - czy jest sens?
Odpowiedz z cytatem
Obecnie mozna kupic urzadzenie EB-W6, czyli zajefajny projektorek 720p (1280x720 natywnie) i to ze zlaczem HDMI 
taka potrzeba, moge sobie oczywiscie pogooglowac, ale bardziej ciesza mnie tutejsze zrzedy
Skontaktuj się z nami