Prawo autorskie do fotografii sprzed 94 roku

[Foton]

Na Wikimedia przy fotografi jest taki dopisek:
This image is in the public domain because according to the Art.3 of copyright law of March 29, 1926 of the Republic of Poland and Art. 2 of copyright law of July 10, 1952 of the People's Republic of Poland, all photographs by Polish photographers (or published for the first time in Poland or simultaneously in Poland and abroad) published without a clear copyright notice before the law was changed on May 23, 1994 are assumed public domain.
1. To fakt czy kontorwersyjna interpretacja prawa.
2. Co to jest "clear copyright notice"? Zdjęcie z gazety np. z 90 roku, które nie jest podpisane jest chronione (przez gazetę) czy nie.
3. Taki zapis rodzi wiele niewiadomych. Np. zdjęcie jest powszechnie znane i jego autor jest znany ale gdzieś je opublikowano przed 94 rokiem bez adnotacji o prawach autorskich - i co można kopiować?
Trochę to rodzi niewiadomych.

[Zink]

Nie znam się, ale coś mi się kojarzy, że kiedyś było takie prawo, że jeśli opublikowany utwór nie miał oznaczenia o ochronie prawem autorskim (C), to w domyśle nie był chroniony tym prawem (przechodził do domeny publicznej).

[lechupe]

W moim rozumieniu taki zapis w ogólnosci jest sprzeczny z ustawą.
Ustawa o pr. autorskich z 1994 mowi, bowiem, ze ochronie na jej podstawie podlegaja takze utwory opublikowane przed 1994, jezeli spelniaja warunki ustawy, czyli np nie upłynał okres obowiazywania praw autorskich.

W mysl tejze ustawy, umieszzanie badz nie znaku (c) nie ma znaczenia dla ochrony prawnej utworu.
Zatem fotografia opublikowana w roku 90, zakladajac, ze nie podlegała ochronie praw autorskich do 1994, od momentu uchwalenia tej ustawy jak najbardziej im podlega na zasadach ogólnych.

[Kraftsman]

Sytuacja jest trochę bardziej skomplikowana. Przed wejściem w życie obowiązującej obecnie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, tj. przed 23.02.1994 r., fotografia była przedmiotem prawa autorskiego, jeśli na utworze umieszczono wyraźne zastrzeżenie prawa autorskiego (tzw. nota copyrightowa). Brak takiej noty oznaczał, że nie podlegała ona ochronie prawnoautorskiej.

Nowa ustawa objęła ochroną utwory fotograficzne nie wymagając już aby autor umieszczał na nich ww. zastrzeżenie prawa autorskiego. Jednak co istotne, nowa ustawa ma zastosowanie do:

(1) utworów ustalonych po raz pierwszy po dacie jej wejścia w życie (tzn. do zdjęć zrobionych po tej dacie);
(2) utworów do których prawa autorskie nie wygasły (w przypadku fotografii okres ochrony wynosił wcześniej tylko 10 lat - co oznacza, że w tej kategorii mieszczą się fotografie zrobione nie wcześniej niż 10 lat przed wejściem w życie nowej ustawy);
(3) utworów do których prawa autorskie według starych przepisów wygasły, a które według nowej ustawy korzystają nadal z ochrony, z wyłączeniem okresu między wygaśnięciem ochrony według ustawy wcześniejszej i wejściem w życie nowej ustawy. Wg nowej ustawy ochrona trwa od chwili ustalenia utworu i gaśnie wraz z upływem 70 lat licząc od daty śmierci twórcy (trochę tu upraszczam). W konsekwencji jeśli 10-letni okres ochrony fotografii upłynął przed datą wejścia w życie nowej ustawy, ochrona "odżywa" na mocy nowych przepisów i trwa przez okres określony w nowej ustawie. Co może być czasem istotne utwór nie był jednak chroniony od daty wygaśnięcia ww. 10-letniego okresu do daty wejścia w życie nowej ustawy (tzn. korzystanie z niego w tym okresie nie stanowiło naruszenia praw autorskich).

Co jednak najistotniejsze: nie "odżywa" ochrona fotografii, na których nie umieszczono wcześniej zastrzeżenia praw autorskich. Takie fotografie - jak wspomniałem - w ogóle nie były przedmiotem prawa autorskiego, twórcy nie przysługiwały zatem co nich żadne prawa, ich okres ochrony tym samym w ogóle nie rozpoczął biegu, a zatem nie też mógł ulec przedłużeniu. Takie fotografie istotnie należą obecnie do domeny publicznej.

Na marginesie można dodać, że odrębną kwestią jest sam sposób umieszczenia noty copyrightowej - było wiele sporów na ten temat, zaś stanowisko sądów było zwykle dość liberalne, tzn. można było zastrzec swoje prawa do fotografii w zasadzie w dowolny sposób, który jasno tę wolę wyrażał.