Jak sprawdzić obiektyw i AF oraz ustalić optymalną korektę mikroregulacji

[merkator]

Kiedyś na tym forum obiecałem, że opiszę moją metodę sprawdzenia czy układ AF i optyka działają w miarę poprawnie. Byłbym wdzięczny, gdybyście spróbowali i ocenili czy mój pomysł jest przydatny. Główny trzon jest powszechnie znany bo opracowali go inni koledzy fotografowie, ja dodałem analitykę która pozwala dokonać oceny uzyskanych wyników.
Proszę o komentarze wraz z uzyskanymi wynikami

Metoda wyznaczania mikrokorekty AF której rozszerzenie opracowałem, opiera się w całości na funkcjonowaniu podzespołów wbudowanych w aparat, tak aby wyeliminować interpretację zdjęć. Zastosowałem przy ustalaniu optymalnej korekty AF, analizę wartości poprawek metodą najmniejszych kwadratów (99% osób nie wie o co chodzi, metoda znana geodetom, matematykom i statystykom – szalenie prosta ale skuteczna). Co można uzyskać za pomocą tej metody:

• ustalić wartość korekty mikroregulacji AF jaką należy wprowadzić do aparatu aby uzyskiwać ostre zdjęcia w pełnym zakresie ogniskowych i odległości celowania, jeśli nie ma zbyt dużych odchyłek w działaniu mechanizmu AF

• ustalić w jakim zakresie ogniskowych i odległości celowania można znaleźć wartość korekty by uzyskać ostre zdjęcia a w jakim zakresie nie warto nawet próbować ?

• na podstawie pomierzonych danych stwierdzić jednoznacznie, że aparat i obiektyw są tak bardzo rozregulowane, iż już tylko serwis może coś z tym zrobić !

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Arkusz kalkulacyjny do notowania wyników z formułą obliczeniową <TUTAJ> - wersja dla Nikkora 18-105

Tok czynności:

1. Ustalić w dokumentacji obiektywu jaka jest minimalna odległość na którą ostrzy i przyjęć jako bazową do dalszych czynności odległość co najmniej o 10% większą, najlepiej jakąś łatwą do odmierzenia. Obiektyw Nikkor 18-105/3.5-5.6 DX ma minimalną odległość ostrzenia 0,45 m, dlatego jako bazową przyjąłem 0,50 m. łatwo w późniejszych czynnościach wyznaczyć następne jej wielokrotności: x2, x4, x8. Ale nic nie stoi na przeszkodzie by odległość bazowa została przyjęta na poziomie np. 1,0 m. Każdy musi sam ocenić na jakich odległościach najczęściej fotografuje.
2. Notujemy w arkuszu kalkulacyjnym (pozycja „Aktualna wartość korekty AF w korpusie”) wartość korekty AF jaką dotychczas mieliśmy ustawioną.
3. Ustawiamy w aparacie przysłonę na minimum, czyli jak największe jej otwarcie dla każdej ogniskowej. Weryfikować przy każdym pomiarze !!!
4. Na statywie w odległości bazowej (odległość tarczy celowniczej do płaszczyzny matrycy – znak „∅” na korpusie) ustawiamy aparat. Warto zrobić to z dokładnością lepszą niż 2-4%.
5. Ustawiamy najniższą długość ogniskowej opisaną na obiektywie
6. Po włączeniu trybu LiveView i mechanizmu AF celujemy na tarczę po czym przyciskając do połowy spust migawki uruchamiamy AF by wyostrzył na niej. Tarcza celownicza powinna być w zielonej ramce.
7. Wyłączamy mechanizm AF i tryb LiveView i nie zmieniając ustawień obiektywu wykonujemy następne czynności.
8. Wchodzimy w menu ustawienia mikroregulacji AF i znajdujemy dowolną wartość korekty AF dla której system AF potwierdza znalezienie ostrości.
9. Zmieniając w dół wartość korekty, znajdujemy taką najniższą wartość dla której AF w sposób pewny potwierdza ostrość. Liczbę wpisujemy w arkusz po stronie „Dolna granica ostrości” w rubryce odpowiadającej odległości stanowiska od tarczy celowniczej i ustawionej na obiektywie ogniskowej.
10. Następnie zwiększając wartość korekty w górę poszukujemy górnego punktu potwierdzenia ostrości i zapisujemy go w sposób analogiczny po stronie „Górna granica ostrości”. Odstęp pomiędzy dolnym a górnym punktem potwierdzenia ostrości jest zazwyczaj od 10 do 14 punktów.
11. Zwiększamy długość ogniskowej na następny wyróżniony punkt na skali (Nikkor 18-105 ma wyróżnione następujące ogniskowe: 18, 24, 35, 50, 70, 105) i wracamy do punktu nr 6 lub jeśli dotarliśmy do najdłuższej ogniskowej na skali to wracamy do punktu 4 ustawiając aparat w odległości 2x większej niż poprzednio. Aż do wyczerpania 4 serii pomiarów.
12. W arkuszu kalkulacyjnym w w rubryce „Wprowadź proponowaną poprawkę:” testujemy różne wartości korekty tak aby w ramce „Ocena jakości doboru poprawki …” otrzymać wartość jak najmniejszą.
13. Po lewo,w ramce „Dopasowanie korekty do zakresów” poszczególne pola będą podświetlone na kolory: zielony, żółty i czerwony. Jeśli wszystkie komórki zapalą się na zielono to gratulacje, masz świetnie wyregulowany mechanizm AF i doskonale zbilansowane ustawienia obiektywu.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
No właśnie, nie wszystko było na zielono, co teraz ? Jeżeli kolor żółty pojawi się raz czy dwa, to nie ma tragedii, da się z tym żyć. Trzeba tylko być świadomym, że w pewnych zakresach ogniskowych i odległości fotografowanych osób czy przedmiotów nie uzyskamy zadowalającej ostrości obrazu. Można wtedy testując zmianę optymalnej korekty AF (+-2 jednostki) odszukać obszar dla którego odchyłki będą jak najmniejsze rezygnując świadomie z korzystania z innego zakresu dla którego wybrane ustawienia korekty zdecydowanie pogorszą obrazowanie.

Jeśli jakiś obszar zostanie podświetlony na czerwono to użytkownicy natywnych obiektywów w systemach: canon, nikon, pentax – powinni rozważyć czy już nie czas na skorzystanie z serwisu. W komfortowej sytuacji są użytkownicy najnowszych obiektywów sigmy czy tamrona mający na stanie USB Dock czy TAP-IN Console. Oni wiedzą jak z nich zrobić użytek by obiektyw ostrzył w pełnym zakresie, oczywiście jeśli błędy nie przekroczyły wartości granicznych.

[merkator]

Widzę, że temat spudłował ...
Dobrze, że nie poruszyłem takich zagadnień jak: wyznaczenie długości ogniskowej, dystorsji radialnej i tangencjalnej obiektywu czy położenia punktu głównego sensora. Wiem, fotogramertia cyfrowa to temat specyficzny.

A tak na serio. Czy uważacie, że podejście jakie zaproponowałem do oceny stanu AF jest nieprzydatne ?

[User1]

No cóż, jak trwoga to do Boga, nie sprawdzałem sposobu, bo ani moja cyfra, ani analogii nie mają korekty AF, ale większość woli robić zdjęcia jeśli wszystko jest ok, dopiero jak im obiektyw zacznie mocno pudłować będą szukać tematu, więc można by go przypiąć.

[merkator]

Nie mam pinezki, więc nie przypnę
Skąd w ogóle wziął się ten sposób. Połączyłem metodę jaką znalazłem na blogu pentax'a z doświadczeniami @Fatman (z jego strony) oraz pewne elementy z dokumentacji USB Dock Sigmy, dodałem do tego metodę analizy danych pomiarowych jaką poznałem dawno temu na studiach. Jak dotąd sprawdziłem ten sposób na moich szkłach, stąd też zależy mi na ocenie kolegów czy pomysł jest praktyczny i wart stosowania.

[nikoniarz]

Wg. mnie niepotrzebne "utrudnianie" prostego procesu. Ale może komuś przypasuje...

[merkator]

Owszem, masz rację, to rozwiązanie dla pedantów. Ale, zawsze dobrze mieć wybór, z jednej strony metodę szybką a z drugiej pracochłonną ale dającą dokładniejszy obraz jak zachowuje się posiadana optyka.

[Reanoe]

Na wstępie zaznaczę że różne metody mikrokalibracji znam teoretycznie, tzn. czytałem o nich i analizowałem. Główny powód wiedzy czysto teoretycznej jest prozaiczny - nie uważam aby którykolwiek z moich obiektywów wymagał tych zabiegów.

Metoda tutaj przedstawiona mnie osobiście najbardziej przypadła do gustu z tych które znam. Głównie z dwóch powodów:
- eliminuje się tutaj wpływ mało wiarygodnego i mało powtarzalnego sensora jakim jest moje oko, do oceny cz w końcu jest ostro czy jeszcze nie
- nie trzeba klepać migawką

Inny powód jest też taki że metoda ta opiera się na nauce o pomiarach.
Zapewne jeśli dojdę do wniosku że coś jest nie tak z obiektywem, bądź znajdę wystarczająco dużo czasu żeby się pobawić, ot tak dla siebie, to wypróbuję właśnie tą metodę.

[ksh]

Nie sprawdziłem tego w praktyce ale wygląda że w połączeniu z usb dock można dojść do perfekcji, jedno mnie jeszcze ciekawi bo tym sposobem możemy teoretycznie ustawić "środek" głębi ostrości, jaki on powinien być proporcjonalnie wyznaczony bo przecież nie dokładnie po środku bo zazwyczaj za celem jest więcej ?
Nie wiem czy dobrze napisałem o co mi chodzi

[pawl_s]

Kupilem jakis czas temu FoCal, jak na razie ani razu go nie użyłem. Bo te obiektywy, które wymagały regulacji miały, według testów na oko, po +20. A inny był w punkt. Wszystko stałki.

Ostatnio kupiłem i odesłałem zooma 18-35 Nikona, bo też nie trafiał i mnie na forum postraszyli, że tego się nie da wyregulować. Ciekawe by było wyprobować Twój sposób.

[madebyzosiek]

Z zoomem i regulacją nie jest tak kolorowo... Sigma kompatybilna z dockiem może się dać wyregulować, bo tam jest regulacja dla czterech ogniskowych i dla czterech odległości. Co jednak począć, jak zoom wykazuje FF na szerokim, BF na wąskim i trafia w środku? Wtedy już tylko serwis potrafi to opanować i żadne regulacje nic nie dadzą.
Sposób kiedyś wypróbuję z Artem Sigmy, bo mnie zaciekawił